W maju 2020 r. ACFE opublikowało swój najnowszy raport z globalnych badań nad nadużyciami – „Report to the Nations. 2020 global study on occupational fraud and abuse”. Tak jak w poprzednich raportach, także i w tym szczegółowo pochylono się nad problematyką sygnalizowania nieprawidłowości.
Z badań ACFE wynikają m.in. następujące wnioski:
- 43% nadużyć wykryto dzięki zgłoszeniom (ang. tips). Ta metoda jest prawie trzykrotnie skuteczniejsza od kolejnej metody detekcyjnej w postaci audytu wewnętrznego. Przypomnijmy, że w poprzednich badaniach wykrywalność nadużyć dzięki zgłoszeniom była na poziomie 40% (wzrost o 3%).
- 50% zgłoszeń zostało przekazanych przez pracowników. Kolejne najliczniejsze grupy osób zgłaszających to klienci (22%), osoby anonimowe (15%), kontrahenci (11%).
- Detekcja nadużyć z wykorzystaniem zgłoszeń jest znacznie efektywniejsza w organizacjach zatrudniających do 100 pracowników (47% wykrytych przypadków), niż w organizacjach powyżej 100 pracowników (31% wykrytych spraw).
- Średnia strat spowodowanych nadużyciami była dwukrotnie większa w organizacjach, które nie posiadały kanałów zgłaszania nieprawidłowości (straty organizacji bez kanałów zgłoszeniowych: 198 000 $; straty organizacji wykorzystujących takie kanały: 100 000 $).
- Nagrody dla sygnalistów były najrzadziej stosowanym mechanizmem wykrywania nieprawidłowości, ale znacznie częściej wykorzystywały go organizacje powyżej 100 pracowników (15%), niż mniejsze organizacje (4%).
- W ciągu ostatnich 10 lat największy wzrost w obszarze wdrażanych mechanizmów kontrolnych odnotowały m.in. kanały zgłaszania nadużyć (13% – wzrost z 51% w 2010 r. do 64% w 2020 r.).
- Kanały zgłaszania nieprawidłowości były wdrożone znacznie częściej w organizacjach powyżej 100 pracowników (79%), niż w organizacjach mniej liczebnych (20%).
- Od 2018 r. spośród mechanizmów raportowania wykorzystywanych przez sygnalistów największy wzrost odnotowały webowe/internetowe systemy zgłoszeniowe. Obecnie są one wykorzystywane równie często (32% – wzrost o 9% w stosunku do 2018 r.) jak kanały e-mailowe (33% – wzrost o 7% w stosunku do 2018 r.) oraz kanały telefoniczne (33% – spadek o 9% w stosunku do 2018 r.).
- Organizacje posiadające systemy whistleblowingowe wykrywały nadużycia znacznie szybciej (średnia: 12 miesięcy) od organizacji, które ich nie posiadały (średnia: 18 miesięcy).
- Organizacje posiadające systemy whistleblowingowe wykrywały nadużycia znacznie częściej (49% przypadków) od organizacji, które ich nie posiadały (31% przypadków).
- W około 33% przypadków sygnaliści nie skorzystali z formalnego mechanizmu zgłaszania naruszeń. Poza formalnie ustanowionymi mechanizmami raportowania sygnaliści najczęściej raportowali nadużycia do bezpośrednich przełożonych (28%), innych odbiorców (15%), zespołów/komórek śledczych (14%), pionów audytu wewnętrznego (12%). W 7% przypadków nadużycia zgłaszane były także do organów ścigania.
- Szkolenia pracowników z zakresu zgłaszania nieprawidłowości podnosiły skuteczność detekcji nadużyć! W organizacjach, w których przeszkolono pracowników w tym zakresie wykryto 48% spraw dot. nieprawidłowości, a w organizacjach bez szkoleń – 36%.
- Jeszcze większa rola szkoleń jest widoczna w przypadku organizacji posiadających mechanizmy raportowania: 56% zgłoszeń zostało przekazanych w organizacjach, gdzie przeprowadzono takie szkolenia, a 37% w organizacjach bez prowadzonych szkoleń.
Zastanawiające jest jaki wpływ na kolejne wyniki badań ACFE (w 2022 r. i 2024 r.), szczególnie w odniesieniu do obszaru Europy, będzie miała Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, której przepisy powinny być zaimplementowane przez kraje UE w dwóch etapach, tj. w grudniu 2021 r. (podmioty publiczne i prywatne powyżej 250 pracowników) i 2023 r. (podmioty publiczne i prywatne powyżej 50 pracowników.